رهبران افغانستان

رهبران افغانستان دوران جوانی خویش را در جنګ سرد سپری کرده، تقریبا همه از حمله اتحاد جماهیر شوروی بر افغانستان به نوعی آسیب دیدند و تقریبا همه رهبران در جنګ علیه اشغال کشور سهم داشتند و خود نیز جنګ را مدیریت می کردند. بخشی بزرګی از زندګی خویش را همچون فرماندهان نظامی سپری کرده اند. وضعیت بد کشور، ادامه جنګ ها و ناامنی در چندین دهه سبب شده رهبران و حاکمان کشور همان دید امنیتی محور خود را حفظ کنند و همیشه بدبینانه به قضایا بنګرند و همیشه افراد مطیع و بله ګو را دور خود جمع کنند، البته این مشکل در سطح پایینتر نیز بوجود آمده و کشور مملوء از قومندانان جهادی که امروزه در ګوشه و کنار کشور به افراد موثر در منطقه خود تبدیل شده اند نیز چنین می اندیشند، حالا مشکل اینجاست که آشتی بین آنان مشکل به نظر می رسد و شاید همین مسئله باشد که بدبینی نسبت به هم در همه وجود دارد و شاید همین باشد که حتی توانایی اجماع در رابطه به صلح را نداشته و یک نشستی هم باهم نداشتند.

در روابط بین الملل می آموزند که امور کشور باید بدست نظامیان نه بلکه بدست غیر نظامیان باشد و نظامیان همیشه تحت کنترل آنان بوده، زیرا نظامیان همیشه خشن برخورد می کنند، سپردن امور کشور به نظامیان شاید سبب بروز جنګ با کشورهای دیګر و توجه بیش از حد به مسائل امنیتی ګردد و در ارائه خدمات به اتباع کشور کوتاهی صورت ګیرد و اکثر بودجه کشور در مسائل امنیتی و نظامی مصرف ګردد. هند و پاکستان از هم جدا شدند، اما هند به دلیل اینکه امور آن در دست نظامیان نیست توانست از پاکستانی که امور آن به دست نظامیان است بسیار پیشی ګیرد و به اقتصاد مطرح تبدیل شود.

حبیب الرحمن حکمتیار